📚 Waarom studenten NEN-normen moeten kennen om veilig te kunnen werken

Of je nu scheikunde, biomedische wetenschappen of een andere laboratoriumgerichte studie volgt — veiligheid in het lab is geen bijzaak, maar de basis van goed werk. Toch merken we vaak dat studenten pas voor het eerst van NEN-normen horen zodra ze stage gaan lopen of na hun studie een baan krijgen. Dat is zonde, want juist tijdens je studie kun je al leren hoe deze normen bijdragen aan veilig en professioneel werken.

Wat zijn NEN-normen eigenlijk?

NEN-normen (Nederlandse Normen) zijn richtlijnen die door experts uit de industrie, overheid en wetenschap zijn opgesteld. Ze beschrijven hoe je veilig en verantwoord moet werken, bijvoorbeeld met chemicaliën, apparatuur, persoonlijke beschermingsmiddelen en noodvoorzieningen.

Door deze normen te volgen, weet je zeker dat je op een manier werkt die in de hele sector wordt herkend en toegepast — of je nu in een universiteitslab staat of later bij een farmaceutisch bedrijf.

Relevante normen voor laboratoria

Er bestaan veel normen en richtlijnen die te maken hebben met veilig werken in laboratoria. Enkele belangrijke voorbeelden zijn:

NEN-EN 14175 – Europese norm voor zuurkasten. Deze norm beschrijft de veiligheids- en prestatie-eisen en hoe testen moeten worden uitgevoerd.

NPR 4500 – Nederlandse Praktijkrichtlijn die aansluit op NEN-EN 14175. NPR 4500 is vooral handig voor studenten en medewerkers omdat hierin praktische aanbevelingen staan over hoe je veilig werkt met een zuurkast, inclusief gebruik, installatie en periodieke controle.

NEN-EN 16589-1:2023 – Norm voor puntafzuigingen met beweegbare afzuigarmen. Deze wordt gebruikt bij werkzaamheden waarbij dampen of deeltjes direct bij de bron worden afgezogen.

NVN-CEN/TS 17441:2020 – Richtlijn voor ventilatiesystemen in laboratoria. Deze is belangrijk voor het ontwerp en onderhoud van veilige luchtstromen in het hele lab.

Door deze normen te raadplegen, begrijp je niet alleen wat je moet doen, maar ook waarom veiligheidsmaatregelen op een bepaalde manier zijn ingericht.

Waarom dit nu al belangrijk is voor jou als student

Misschien denk je: “Dat komt later wel als ik ga werken.” Maar door nu al te weten waar je deze normen kunt vinden en hoe je ze moet toepassen, heb je straks een enorme voorsprong:

✅ Je werkt veiliger in practica en onderzoeksprojecten.

🧠 Je leert de achtergrond van veiligheidsprocedures begrijpen, in plaats van ze alleen te volgen.

💼 Je toont aan toekomstige werkgevers dat je professioneel en zelfstandig kunt werken volgens de geldende richtlijnen.

📝 Je kunt sneller schakelen als je tijdens stages of projecten gevraagd wordt om werkwijzen te toetsen aan normen.

Wist je dat je via de universiteitsbibliotheek gratis toegang hebt?

De meeste universiteiten in Nederland hebben een NEN Connect-abonnement via de bibliotheek. Dat betekent dat jij als student gratis toegang hebt tot alle NEN-normen — vaak gewoon via je universiteitslogin.

👉 Ga naar de website van je bibliotheek en zoek op “NEN Connect” om te zien hoe je kunt inloggen.

Samen bouwen aan een veilige toekomst

Veilig werken is geen kwestie van geluk, maar van kennis en zorgvuldigheid. Door jezelf nu al vertrouwd te maken met NEN-normen, draag je bij aan een professionele en veilige werkcultuur — niet alleen voor jezelf, maar ook voor je toekomstige collega’s.

📌 Tip: Plan eens een moment om samen met je projectgroep een norm door te nemen die relevant is voor jullie werk. Je zult merken dat veel van wat je nu als “regeltje” ziet, eigenlijk goed doordachte veiligheidsprincipes zijn.